Ταυτόχρονα άρχισε να µου στέλνει µηνύματα κι ο Αλέξης:
«Τα μέσα αναφέρουν ότι τα πράγµατα βαίνουν καλώς για εµάς. Μείνε ψύχραιµος, υπομονετικός και μην επιτρέψεις αλλαγές στο κείµενο που το δυσχεραίνουν για εμάς ».
«Μέχρι τώρα καλά», τον καθησύχασα. «ο Βόλφγκανγκ αποτυγχάνει κατά κράτος να ελέγξει τη διαδικασία», πρόσθεσα.
Στις 8.39 µ.µ. πληροφόρησα τον Ευκλείδη και τον Αλέξη για ένα αναπάντεχο συµβάν: Ο Σόϊµπλε εγκατέλειψε την αίθουσα έξαλλος. Ο Αλέξης δεν το πίστευε. «Μπορούµε να το διαρρεύσουμε;» µε ρώτησε…
`
Για να μην υπάρξουν τυχόν παρανοήσεις:
Τιμώ το Γιάνη Βαρουφάκη για πάρα πολλά, αλλά δεν συμφωνούμε πολιτικά.
«Θεμιτό να έχουμε όλοι τις απόψεις μας. Γιά τον συγγραφέα και το έργο του. Όμως προκαλεί μεγάλη απορία το γεγονός, ότι για τόσα καίριας σημασίας γεγονότα, συζητήσεις, περιγραφές, με υπουργούς, πρωθυπουργούς, προέδρους, αλλά και σε Ε.Ε., ΔΝΤ, τόσο καιρό-αρκετό νομίζω-δεν τόλμησε, (πλήν Γερούν Ντάισελμπλουμ τελευταία), αξιόπιστα κανείς, εδώ ή έξω, να διαψεύσει, κάτι, (όμως συγκεκριμένο και όχι γενικό και αόριστο), από τα τόσα αποκαλυπτικά, που αναφέρονται».
Γιατί τόσοι δημοσιογράφοι και δημοσιολογούντες, που κάνουν την (Συνέχεια το τέλος …)**
`
9 Κεφάλαιο
`
Μικρός, βάναυσα ανατραπείς, θρίαμβος.
`
ο επόμενο πρωί συναντηθήκαμε στη σουίτα του Αλέξη με τον Παππά και τον Δραγασάκη. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα ξεκινούσε εκείνο το βράδυ, και το μάτια όλων, πλην ημών, ήταν στην ουκρανική κρίση. Η καγκελάριος Μέρκελ και ο πρόεδρος Ολάντ είχαν απορροφηθεί από τις διαπραγματεύσεις στο Κίεβο και τη Μόσχα και θα κατέφθαναν στις Βρυξέλλες κατάκοποι, με το μυαλό τους να ξεχειλίζει από τα προβλήματα της Κριμαίας, τα τερτίπια του Πούτιν, τις τοπικές συρράξεις -προβλήματα απομακρυσμένα από το «ελληνικό πρόβλημα». Αντιμετωπίζουμε τον κίνδυνο να αγνοηθούμε, κάτι που όμως ήταν και μια ευκαιρία. .
Από το 2011 έλεγα στον Αλέξη ότι το κλειδί στο «ελληνικό πρόβλημα» ήταν η Άνγκελα Μέρκελ. Αφότου μετακόμισα στο υπουργείο, όταν με ρωτούσαν δημοσιογράφοι ποιός ήταν ο καλύτερος σύμμαχος της Ελλάδας στην ΕΕ, απαντούσα: «Η κ. Μέρκελ!» «Όχι ο πρόεδρος Ολάντ ή ο Ματέο Ρέντσι» επέμεναν εκείνοι, όμηροι των αξιωμάτων τους. «Όχι», απαντούσα, «η καγκελάριος Μέρκελ είναι η μοναδική πολιτικός που μπορεί να επαναπροσδιορίσει τις οικονομικές παραμέτρους και πολιτικές για την Ελλάδα». Στο πλαίσιο αυτό συνέστησα στον Αλέξη να προσεγγίσει το βράδυ εκείνο την κ. Μέρκελ μ’ ένα άμεσο αίτημα: Να τερματίσει το αδιέξοδο στο Eurogroup, όπου ο Δρ. Σόιμπλε κυριαρχούσε πλήρως.
Η ένταση στις σχέσεις μεταξύ των δύο Γερµανών πολιτικών ήταν γνωστή τους πάσι. Ο Σόϊµπλε κυριαρχούσε στο Eurogroup, ελέγχοντας τον Ντάισελµπλουμ και το µπλοκ των μαζορετών -υπουργών οικονοµικών από την Ανατολική Ευρώπη, αλλά και των μνημονιακών χωρών, πλην της Ελλάδας. Μόνο η Μέρκελ είχε τη δυνατότητα να τον περιορίσει. Όπως θα µάθαινα σε σύντοµο χρονικό διάστηµα, το άτομο που χρησιµοποιούσε η Γερµανίδα καγκελάριος ήταν ο Τόµας Βίζερ πιθανώς το µοναδικό µέλος του βαθέος κατεστηµένου που κρατούσε ίσες αποστάσεις, και τα είχε το ίδιο καλά µε τη Μέρκελ και τον Σόιµπλε. Όµως για να τον χρησιμοποιήσει ώστε να σπάσει, έστω και προσωρινά, την απόλυτη κυριαρχία του υπουργού της επί των οικονοµικών, η Μέρκελ χρειαζόταν κάποιο ισχυρό κίνητρο. Το να φανεί γενναιόδωρη προς την Ελλάδα και τους Έλληνες δεν αποτελούσε ένα τέτοιο κίνητρο . Τι θα µπορούσε να είναι αυτό το κίνητρο όµως;
Η απάντηση που έδινα από το 2012 ήταν: ο Μάριο Ντράγκι! Ο µόνος τρόπος να παρέµβει η Μέρκελ ήταν να την πείσει ο Ντράγκι ότι, διαφορετικά, κινδύνευε ότι είχε µείνει από τη σταθερότητα της ευρωζώνης.
Ο Αλέξης καταλάβαινε. Δε θα αναφερόταν βέβαια σε κουρέματα κτλ, αλλά θα προσέγγιζε την κ. Μέρκελ στη διάρκεια της Συνόδου. Έτσι, για να τις έχει πρόχειρες, κατέγραψα σ’ ένα χαρτί, µε τη βούλα του ξενοδοχείου µας, τις ελάχιστες συνθήκες που απαιτούνταν για µια προσωρινή εκεχειρία: Πρώτον, τερματισμός της ασφυξίας ρευστότητας από την ΕΚΤ. Δεύτερον, αντικατάσταση της τροϊκανικής διαδικασίας µε έναν νέο διαπραγµατευτικό θεσµό µε βάση τις Βρυξέλλες, έτσι ώστε οι υπουργοί να µιλούν µε υπουργούς, η µε τον επίτροπο της ΕΕ, και οι υπάλληλοι µε υπαλλήλους. Τρίτον, τέλος ήταν εµµονή σε φράσεις του τύπου: «επέκταση» και «επιτυχημένη ολοκλήρωση του προγράµµατος». Τέταρτον, τερματισμός της λιτότητας και συµφωνία στη βάση ενός πρωτογενούς πλεονάσματος που δεν ξεπερνά το 1,5% του εθνικού εισοδήµατος.
Καθώς συζητούσαμε τους στόχους µας αυτούς, χτύπησε το τηλέφωνο του Αλέξη. «Είναι ο Ντάισελµπλουµ», µας σιγοψιθύρισε, ο οποίος του ανακοίνωνε ότι ήταν καθ’ οδόν προς τη σουίτα του «για να τα πούνε». Οι υπόλοιποι πήγαµε σε διπλανό δωµάτιο, αφήνοντας τον Αλέξη µόνο του να προϋπαντήσει τον Ολλανδό. Δεν πέρασαν δύο λεπτά, όταν ο Αλέξης ήρθε χαμογελώντας να µας βρει στο δωμάτιο όπου είχαµε καταφύγει. Ο Γερούν είχε έρθει, λέει, προσφέροντας κλάδο ελαίας, υπό τη µορφή νέου επιθετικού προσδιορισµού: αντί για «τροποποιημένο » ή «προσαρµοσµένο» πρόγραµµα, πρότεινε τον όρο «μετασχηματισμένο » η «επικαιροποιημένο» πρόγραµµα. Σύστησα στον Αλέξη, ως τακτικό ελιγµό, να πει ναι στην πρόταση του Γερούν για «μετασχηματισμένο πρόγραµµα» αλλά, παράλληλα, να επιµείνει ότι το τελικά ανακοινωθέν θα αναφερόταν στα σχέδιά µας για καταπολέμηση της ανθρωπιστικής κρίσης (κάτι που το προηγούμενο βράδυ είχε απορρίψει).
Στο μεταξύ ο Γερούν ήταν όρθιος στον διάδροµο μιλώντας στο κινητό του. Φαινόταν µάλιστα σαν μαθητούδι που τον ψέλνει, τηλεφωνικά, κάποιος τραχύς γυμνασιάρχης . «Να δεις που ο Βόλφγκανγκ µόλις τον πυροβόλησε πάλι», είπα στον Παππά δίπλα µου. Πριν προλάβει ο Αλέξης να του πει ότι συµφωνεί και να προσθέσει το αίτημα µας για αναφορά στην ανθρωπιστική κρίση, ένας εµφανώς καταβεβλημένος Ντάισελµπλουμ εξομολογήθηκε ότι «ούτε το «μετασχηματισμένο» μπορεί να γίνει αποδεκτό», προφανώς από τον Σόιµπλε. Υποσχόμενος να επιστρέψει αργότερα, µε νέα πρόταση, κίνησε για το ασανσέρ. Καθώς περνούσε από μπροστά µου, τον ρώτησα κάτι που ήθελα να του θέσω από την ώρα που εµφανίστηκε στο ξενοδοχείο. «Τι έγινε µε εκείνο το τρένο που χάσαµε, Γερούν; Τελικά δεν το χάσαμε; Mήπως έβαλε όπισθεν και επέστρεψε στον σταθμό. Δε φαντάζομαι να ξαναφύγει και να το ξαναχάσουµε». Προφανώς δεν απάντησε . Πώς θα µπορούσε να απαντήσει; Ο πρόεδρος του Eurοgrοup είχε συλληφθεί να ψεύδεται. Οι απειλές που είχε εκτοξεύσει χωρίς αιδώ το προηγούµενο βράδυ στο Eurοgrοup είχαν εξαϋλωθεί με το πρώτο, αχνό φως του βελγικού ηλίου
Εκείνο το απόγευµα ο Γερούν επέστρεψε. Αυτήν τη φορά πρότεινε στον Αλέξη να εκδώσουν κοινό ανακοινωθέν ότι το Eurοgrοup και η ελληνική κυβέρνηση συμφώνησαν να αρχίσουν «συζητήσεις σε τεχνικό επίπεδο µε θέµα τον τρόπο µε τον οποίο θα κινηθούμε σχετικά με το πρόγραµµα σύµφωνα μετά σχέδια της ελληνικής κυβέρνησης». Επρόκειτο για ραγδαία, αν όχι άτακτη, υποχώρηση του Γερούν. Αµέσως πήρα τηλέφωνο τον Τζεφ Σακς για να του πω τα μαντάτα.
Πετύχαµε µια µικρή νίκη απόψε η άρνηση µας να υποχωρήσουμε υπό ασφυκτική πίεση χτες τους οδήγησε στην πλήρη υποχώρηση από την απαίτηση να υποβάλουμε αίτηση παράτασης του προγράµµατος ως έχει.
Πώς συνέβη αυτό; Πήραµε µια ιδέα αργότερα από πηγές του Υπουργείου Εξωτερικών: Φτάνοντας στις Βρυξέλλες, η Άνγκελα Μέρκελ -κατάκοπη και άυπνη λόγω της ουκρανικής κρίσης τηλεφώνησε στον Ντάισελµπλουμ ελπίζοντας σε καλά νέα ως προς το ελληνικό ζήτημα. Όταν άκουσε για το αδιέξοδο, φαίνεται ότι θύµωσε και του έδωσε εντολή, ως πρόεδρος του Eurogroup, να βρει µια λύση αµέσως. Όπερ και εκείνος έκανε.
Μια µικρή νίκη, πράγματι. Όµως, το προηγούμενο που δημιούργησε θα